Ảnh minh họa

Một nghiên cứu mới của MIT đã tính toán chi phí tài chính và môi trường của một số tình huống sử dụng khẩu trang khác nhau trong đại dịch, và đề xuất các cắt giảm số khẩu trang đó.

 Trong giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19, khẩu trang N95 rất khan hiếm. Tại nhiều bệnh viện, nhân viên y tế buộc phải đeo một chiếc khẩu trang cho cả ngày, thay vì chuyển sang khẩu trang mới mỗi lần gặp bệnh nhân mới. Sau đó, một số bệnh viện ở Anh và Mỹ bắt đầu sử dụng hệ thống khử khuẩn sử dụng hơi hydrogen peroxide để khử trùng khẩu trang, giúp cho một khẩu trang có thể sử dụng lại liên tục trong vài ngày.

 Khẩu trang N95 là khẩu trang y tế che mặt, lọc được ít nhất 95% các hạt rất nhỏ (0,3micro), thậm chí là cả vi khuẩn và virus, do đó thường được nhân viên y tế sử dụng vì đây là nhóm có nguy cơ bị lây nhiễm virus cao.

Tính đến nay, các bệnh viện ở Mỹ đã và đang sử dụng các "chiến lược khẩu trang" khác nhau, phụ thuộc vào nguồn khẩu trang N95 và việc họ có các hệ thống khử khuẩn hay không. Nhóm MIT đã quyết định lập mô hình tác động môi trường của khẩu trang theo một số kịch bản khác nhau: dùng một khẩu trang N95 cho mỗi lần bệnh nhân mới; một khẩu trang N95 mỗi ngày; tái sử dụng khẩu trang N95 bằng khử khuẩn tia cực tím; tái sử dụng khẩu trang N95 bằng bằng khử khuẩn hydrogen peroxide; và một khẩu trang thông thường mỗi ngày. Họ cũng mô hình hóa chi phí và chất thải tiềm ẩn của khẩu trang silicone tái sử dụng mà họ đang phát triển.

 Theo phân tích, nếu mỗi nhân viên y tế ở Mỹ sử dụng một khẩu trang N95 mới cho mỗi bệnh nhân mà họ gặp trong sáu tháng đầu của đại dịch, thì tổng số khẩu trang vào khoảng 7,4 tỷ chiếc, chi phí là 6,4 tỷ USD và kéo theo 84 nghìn tấn chất thải (tương đương với 252 máy bay Boeing 747).

 Họ cũng phát hiện, bất kỳ chiến lược tái sử dụng khẩu trang nào cũng sẽ giúp giảm đáng kể chi phí và lượng chất thải phát sinh. Nếu mỗi nhân viên chăm sóc sức khỏe có thể sử dụng lại khẩu trang N95 đã được khử khuẩn bằng hydrogen peroxide hoặc tia cực tím, chi phí sẽ giảm xuống còn 1,4 tỷ USD - 1,7 tỷ USD trong sáu tháng và chỉ còn 13 triệu đến 18 nghìn tấn chất thải.

 Những con số đó có thể còn giảm hơn nữa với khẩu trang silicone N95 có thể tái sử dụng, đặc biệt nếu các bộ lọc gắn trên khẩu trang cũng có thể tái sử dụng. Các nhà nghiên cứu ước tính, trong sáu tháng, loại khẩu trang này chỉ tiêu tốn 831 triệu USD và thải 1,6 triệu kg chất thải.

 "Không có gì ngạc nhiên, việc tái sử dụng tạo ra hiệu quả tiết kiệm cao nhất và cũng giảm rác thải nhiều nhất", Giovanni Traverso - giáo sư kỹ thuật cơ học của MIT, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Bệnh viện Brigham and Women's, Boston, và đồng tác giả nghiên cứu vừa được đăng trên Tạp chí British Medical Journal Open - cho biết.

Năm ngoái, Traverso và các đồng nghiệp bắt đầu phát triển một loại khẩu trang N95 có thể tái sử dụng: làm từ silicone và chứa bộ lọc N95 có thể bỏ đi hoặc tiệt trùng sau khi sử dụng bằng nhiệt hoặc chất tẩy trắng.

Khẩu trang làm N95 làm từ silicone với một hoặc hai bộ lọc có thể thay thế hoặc tiệt trùng và tái sử dụng, phần silicone cũng có thể được khử trùng để tái sử dụng.

Họ có kế hoạch xin cấp phép lưu hành từ cơ quan quản lý vào cuối năm nay. Trong khi chi phí và tác động môi trường là những yếu tố quan trọng cần xem xét, thì hiệu quả của khẩu trang cũng cần được ưu tiên, Traverso nói.

“Mục đích cuối cùng vẫn là bảo vệ khỏi bệnh, vì vậy, cần phải đánh giá xem liệu hệ thống khử khuẩn có làm ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ hay không”, Traverso nói.

Trong khi tiêm chủng đã giúp kiềm chế đại dịch COVID-19 ở một số nước, Traverso tin rằng các nhân viên y tế vẫn phải tiếp tục đeo khẩu trang trong tương lai gần, để bảo vệ chống lại không chỉ COVID-19 mà còn các bệnh đường hô hấp khác như cúm.

"Trong thời kỳ đại dịch, ưu tiên hàng đầu vẫn là dùng khẩu trang để bảo vệ mọi người khỏi virus, nhưng về lâu dài, chúng ta phải tìm ra các giải pháp bền vững giảm thiểu tác động tiêu cực với môi trường,” Traverso nói. “Phần lớn khẩu trang dùng một lần tạo ra tác động môi trường đáng kể, và rất lâu mới phân hủy."

Theo https://cesti.gov.vn/