Việt Nam thử nghiệm điều trị Covid-19 bằng huyết tương

Bộ Y tế vừa cập nhật phác đồ điều trị lần thứ 4, bổ sung nhiều thuốc kháng virus, ngừng sử dụng thuốc sốt rét vào điều trị Covid-19 và lần đầu tiên cho phép sử dụng huyết tương lấy từ những người bệnh Covid-19 đã khỏi và có đủ tiêu chuẩn để điều trị cho người bệnh nặng.

Huyết tương của người khỏi bệnh sẽ được dùng để chữa trị cho các bệnh nhân khác. Ảnh: Adobe Stock.

Phương pháp này được giới thiệu trong đề tài nghiên cứu do TS.BS Phạm Ngọc Thạch, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TƯ và GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện nghiên cứu Tế bào gốc và công nghệ gene Vinmec đồng chủ trì với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, bác sĩ của Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ, Viện Huyết học - Truyền máu TƯ.

5 người tự nguyện hiến huyết tương

Sau khi có thông tin tìm kiếm huyết tương để chữa trị cho người bệnh, đã có 5 người đăng ký tình nguyện hiến huyết tương, trong đó có một bác sĩ của bệnh viện từng mắc Covid-19 và đã được chữa khỏi. Nghiên cứu cũng đưa ra điều kiện dành cho người hiến và nhận.

Theo đó, người đủ điều kiện hiến huyết tương là người từ 18 đến 65 tuổi, cân nặng trên 50kg đối với nam và 45kg với nữ, từng mắc Covid-19 nhưng đã khỏi bệnh, sau xuất viện 14 ngày. Những người này sẽ được làm các xét nghiệm sàng lọc miễn phí các bệnh như viêm gan B, HIV, giang mai,... và các xét nghiệm cần thiết khác nhằm đảm bảo hiến tặng nguồn huyết tương sạch.

Người nhận huyết tương là bệnh nhân Covid-19 từ 18 tuổi đến 75 tuổi được chẩn đoán xác định nhiễm SARS-CoV-2 bằng xét nghiệm RT-PCR từ bệnh phẩm hầu họng, đáp ứng tất cả tiêu chuẩn lựa chọn và không có bất kỳ tiêu chuẩn loại trừ nào theo đề cương nghiên cứu.

Nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng này sẽ được triển khai tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Đà Nẵng và một số bệnh viện khác do Bộ Y tế giao nhiệm vụ.

Tiến sĩ Đinh Văn Tráng là điều phối chính của nghiên cứu. Ảnh: BVCC.

TS. Văn Đình Tráng, Phụ trách khoa Vi sinh - Sinh học phân tử của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và cũng là điều phối chính của nghiên cứu cho biết bệnh viện đã bắt đầu lựa chọn người hiến huyết tương từ ngày 3/8. Các trường hợp đăng ký hiến sẽ được xét nghiệm, sàng lọc kỹ lưỡng, để đáp ứng đủ các tiêu chuẩn.

Người bệnh đã khỏi Covid-19 có thể chủ động liên hệ tới đường dây nóng 19003228 của bệnh viện để được tư vấn, giải đáp. Việc hiến này là hoàn toàn tự nguyện. Người cho có quyền chấm dứt tham gia hiến tặng bất cứ lúc nào.

“Đây là việc làm rất ý nghĩa, vì một người mắc Covid-19 khỏi bệnh nếu hiến huyết tương thì có thể giúp ích để điều trị cho ít nhất một bệnh nhân trung bình, nặng hoặc nghiêm trọng, trao cho họ cơ hội được chữa khỏi bệnh,” Tiến sĩ Tráng cho biết.

Hiện tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đang liên hệ với những bệnh nhân Covid-19 khỏi bệnh giai đoạn trước để vận động hiến huyết tương. Nếu bệnh nhân đồng ý sẽ mời đến bệnh viện, khu vực được bố trí riêng để thực hiện quy trình này.

Phương pháp ưu tiên ở nhiều nước

Vào đầu thế kỷ 20, phương pháp dùng huyết tương của người hồi phục đã được sử dụng để ngăn chặn sự bùng phát của các bệnh gây ra bởi virus như viêm đa cơ, sởi, cúm và dịch SARS năm 2003.

Huyết tương là dịch lỏng còn lại sau khi các tế bào máu được lọc ra, có thể được dùng để làm tăng phản ứng chống lại virus ở người, giúp hệ thống miễn dịch trở nên mạnh mẽ hơn. Hiện nay việc lấy huyết tương người khỏi để điều trị Covid-19 cũng đang được thực hiện tại một số nước châu Âu và Trung Quốc.

Các chuyên gia giải thích, phương pháp mới này sử dụng kháng thể chống lại một tác nhân để phòng ngừa hoặc điều trị bệnh truyền nhiễm do tác nhân đó gây ra. Người bệnh tiếp nhận kháng thể thụ động từ huyết tương của người hồi phục. Đây là phương pháp điều trị duy nhất cung cấp ngay kháng thể cho người bệnh để tiêu diệt virus, ngăn diễn biến nặng hơn.

Tiến sĩ Mila Ortigoza, Khoa Y học và Vi sinh, Đại học New York đang cùng nhóm nghiên cứu của mình triển khai phương pháp dùng huyết tương để chữa các bệnh nhân nặng tại thành phố này. Ở quy mô lớn hơn, Mayo Clinic cũng bắt đầu áp dụng cách thức mới và thống kê cho thấy tỷ lệ tử vong giảm đi 10% sau khi thực hiện.

Kháng thể chống Covid-19 chỉ tồn tại được từ 2 đến 3 tháng trong máu bệnh nhân. Ảnh: RFERL.

Cho đến thời điểm này, bệnh Covid-19 vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng, cũng như chưa có vaccine phòng bệnh. Thế giới vẫn đang loay hoay tìm ra các thuốc điều trị và đã thử nghiệm nhiều loại thuốc như thuốc kháng virus, HIV, thuốc chống giun sán,... song cũng không có tác dụng nhiều. Vì thế, phương pháp mới này sẽ là cứu cánh cho các bệnh nhân mắc nCoV.

Phương pháp hiến huyết tương tương tự việc hiến máu song bác sĩ không sử dụng toàn bộ thành phần máu mà chỉ lấy 600 ml huyết tương rồi được lọc ngay trong quá trình hiến. Số huyết tương lấy ra sẽ được bù lại bằng dung dịch huyết thanh sinh lý để đảm bảo sức khỏe cho người hiến.

Theo Quang Niên

 (Nguồn: http://khampha.vn/)