Ứng dụng công nghệ AI trong nâng cao năng suất nông nghiệp

Tại Việt Nam, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào nông nghiệp vẫn còn khá mới mẻ nhưng đang thu hút được sự quan tâm của Chính phủ cũng như của các doanh nghiệp sản xuất vì những ưu thế mà nó mang lại so với nông nghiệp truyền thống.

Nhằm thúc đẩy và phát triển các ứng dụng AI trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại Việt Nam, ngày 23/3/2023, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam tổ chức “Hội thảo ứng dụng công nghệ AI trong nâng cao năng suất nông nghiệp”.

Tham dự Hội thảo có ông Hồ Xuân Hùng, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam; ông Vũ Mạnh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ Nông nghiệp-Nông thôn, Ban Kinh tế Trung ương; GS, TS Mai Quang Vinh, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Kinh tế số Việt Nam; TS Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển kinh tế số Việt Nam; các chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp…

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Hồ Xuân Hùng cho biết, thực tế từ lâu, Đảng và Chính phủ đã có những quyết sách nhằm phát triển nền nông nghiệp nước nhà một cách hiệu quả và bền vững. Tiêu biểu trong số đó là Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 5/11/2016 về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, nhấn mạnh những định hướng về phát triển nông nghiệp hiện đại, ứng dụng công nghệ cao; Quyết định số 127/QÐ-TTg ngày 26/1/2021 về việc Ban hành chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030. Ngày nay, những loại thiết bị máy móc ứng dụng AI đang dần phổ biến trong thời đại công nghệ phát triển. Những loại máy này được sáng tạo và ứng dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống, trong đó có cả sản xuất nông nghiệp. Trí tuệ nhân tạo giúp năng suất cây trồng, vật nuôi được tăng lên, cây trồng, vật nuôi được khỏe mạnh hơn, kiểm soát dịch bệnh và các điều kiện canh tác; tổ chức dữ liệu cho nông dân, giúp giải quyết khối lượng công việc và cải thiện một loạt các nhiệm vụ liên quan đến nông nghiệp trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm.

Trong bài trình bày tại Hội thảo, ông Nguyễn Quốc Toản, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề cập 8 định hướng lớn của Chính phủ Việt Nam về chuyển đổi số nông nghiệp, gồm: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao; Xây dựng hệ thống dữ liệu lớn; Thúc đẩy phát triển nông dân số; Thúc đẩy ứng dụng công nghệ số; Tự động hóa quy trình sản xuất; Giám sát nguồn gốc, chuỗi cung ứng sản phẩm; Phát triển thương mại điện tử trong ngành nông nghiệp; Chuyển đổi số trong quản lý, điều hành.

Ông Toản cũng đưa ra những nút thắt cần phải giải quyết và đề xuất lộ trình giải quyết vướng mắc đó như: đẩy mạnh truyền thông chính sách chuyển đổi số trong nội bộ ngành; xây dựng, ban hành Kiến trúc dữ liệu ngành nông nghiệp, hoàn thiện các quy định liên quan chuyển đổi số; xây dựng Trung tâm dữ liệu ngành, Trung tâm điều hành thông minh; phát triển các nền tảng số như hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản, nền tảng dữ liệu số nông nghiệp, ứng dụng công nghệ số phục vụ nông dân; nghiên cứu, hợp tác, đào tạo, chuyển giao công nghệ số…

TS. Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam cho biết, hiện tại Việt Nam đã có nhiều ứng dụng của AI trong nông nghiệp như: dự báo thời tiết mô hình hoá tài nguyên nước; theo dõi sức khỏe cây trồng và phát hiện bệnh tật; ứng dụng robot tự động hoá trong quá trình sản xuất nông nghiệp; giám sát sức khỏe của đàn gia súc; dự báo nhu cầu dinh dưỡng của đàn gia súc… Các ứng dụng này trên thực tế đã giúp tăng cường hiệu quả sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm thiểu tác động đến môi trường và đem lại lợi ích kinh tế cho nông dân. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của AI trong nông nghiệp, TS. Trần Quý lưu ý cần có sự đầu tư và nghiên cứu đáng kể, cùng với sự đào tạo cho nông dân về việc sử dụng các công nghệ mới. Ngoài ra, cần có sự hợp tác giữa các bên liên quan, bao gồm các nhà sản xuất công nghệ, chính phủ và các tổ chức nông nghiệp để phát triển các ứng dụng AI thích hợp và phù hợp với điều kiện của người nông dân và nhu cầu của thị trường.

Ứng dụng AI giúp tăng hiệu quả trong sản xuất

Cũng tại Hội thảo, đại diện một số doanh nghiệp đã chia sẻ những bài học kinh nghiệm về thực tiễn ứng dụng AI vào trong hoạt động sản xuất, như: giải pháp đánh giá sức khỏe cây mía bằng máy bay không người lái và trí tuệ nhân tạo của Công ty CP Phát triển Công nghệ mới Vigreen; hệ thống quản lý điều khiển nông trại lớn bằng AI và khả năng ứng dụng cho qui mô nông hộ theo từng loại cây trồng của Công ty Netafim Việt Nam; giải pháp ánh sáng và điều khiển ứng dụng trong sản xuất nông nghiệp thông minh (smart Farm) của Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông; giải pháp truy suất nguồn gốc sản phẩm nông nghiệp của Công ty CP iCheck…

Hội thảo đã góp phần cung cấp các phân tích, đánh giá thực tiễn về điều kiện và hiện trạng của nền nông nghiệp nước ta, từ đó đóng góp thông tin tham mưu để cơ quan quản lý có thẩm quyền xây dựng các chính sách phù hợp; kết nối và thu hút các nhà doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhà khoa học và nhà nông đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng AI trong nông nghiệp nhằm cải tiến thông minh hóa, tự động hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm nông nghiệp, đảm bảo quy trình sản xuất, sản xuất minh bạch, cung cấp thực phẩm sạch cho người tiêu dùng.

Thu Hằng

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia